Główne przyczyny SIBO

SIBO nie jest przyczyną, tylko skutkiem. To zdanie powtarzam „do znudzenia” moim pacjentom. Bez znalezienia i zaadresowania pierwotnego czynnika wywołującego przerost, możemy być pewni, że SIBO wróci. Jest to oczywiście pewne uproszczenie, ponieważ sukces leczenia zależy od wielu indywidualnych zmiennych, ale kluczem jest „dokopanie się” do korzenia problemu. Jeśli chcesz poznać przyczynę Twojego SIBO kliknij tutaj

Poniżej znajdziecie 4 główne przyczyny przerostu flory bakteryjnej: SIBO

1. Kompleks mioelektryczny (przyczyny SIBO)

Zaburzone działanie wędrującego kompleksu mioelektrycznego (MMC) jest jedną z głównych przyczyn SIBO. MMC najprościej można opisać jako falę czy miotłę sprzątającą jelito cienkie. Kompleks zaczyna swoją pracę po około 90 minutach po posiłku. „Wymiata” bakterie i resztki pokarmowe na odcinku 40 centymetrów: 6-12 cm na 1 minutę.

Ten nasz wewnętrzny, osobisty odkurzacz jest stymulowany przez układ nerwowy. W związku z tym bardzo łatwo go zaburzyć. Upośledzona praca kompleksu powoduje zaleganie pokarmu i bakterii w jelicie cienkim, a stąd prosta droga do rozplenienia mikroorganizmów – SIBO.

Czy doświadczyłeś kiedyś zatrucia pokarmowego lub tzw. biegunki podróżnych? Odczuwałeś lub odczuwasz nadal nasilone dolegliwości ze strony układu pokarmowego? Jeśli, tak to prawdopodobnie, że jest to poinfekcyjny Zespół Jelita Drażliwego lub/i SIBO (podłoże autoimmunologiczne). Podczas zakażenia bakteryjnego (c.jejuni, e.coli, shigella, salmonella) dochodzi do wydzielania toksyn CDT. Organizm zaczyna produkować przeciwciała ochronne, ale niestety to niesie ze sobą pewne ryzyko. Może dojść do pomyłki (zasada mimikry) i ataku na własne tkanki, w tym przypadku wikulinę – część wędrującego kompleksu mioelektrycznego. W skrócie: MMC zostaje uszkodzone i stwarzasz warunki do namnożenia bakterii w jelicie cienkim. Trzeba jednak zaznaczyć, że uszkodzenie kompleksu wskutek zatrucia nie zawsze ma podłoże autoimmunologiczne.

Czynniki zaburzające wędrujący kompleks mioelektryczny:

– zatrucia pokarmowe (toksyny)

– niedoczynność tarczycy

– urazy, upadki, uderzenia w głowę, utrata przytomności, stłuczenie kości ogonowej – zakłócenie komunikacji układu nerwowego z układem pokarmowym

– leki: IPP, antybiotyki, sterydy, opioidy, tabletki antykoncepcyjne (wzrasta sekrecja glukozy do jelit),

– przewlekłe infekcje: wirusowe, bolerioza

– cukrzyca

– pleśnie, przerost grzybów,

– zaburzenia autonomicznego układu nerwowego

– choroby autoimmunologiczne (np. twardzina układowa)

– nieswoiste choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego – Crohna, WZJ)

– zespół aktywacji komórek tucznych (mastocyty)

W przypadku uszkodzenia lub zaburzenia działania MMC najczęściej stosuje się prokinetyki w celu wspomagania pracy kompleksu i przede wszystkim prewencji SIBO. Niezwykle istotna jest redukcja stresu, wspomaganie nerwu błędnego, terapia chorób współistniejących i np. neurofeedback.

2. Zaburzenie trawienia (przyczyny SIBO)

Do efektywnego trawienia niezbędny jest odpowiedni poziom kwasu solnego w żołądku (niskie pH), enzymy trzustkowe oraz żółć (rozbijanie tłuszczu na małe „kuleczki). Deficyt tych składowych powoduje upośledzenia funkcji trawiennej układu pokarmowego. Bakterie mają wtedy więcej pożywki i fantastyczne warunki do wzrostu. Poza tym enzymy trzustkowe, HCL i żółć pełnią także funkcję sterylizacyjną. Blokują przechodzenie bakterii do jelita cienkiego.

W tym momencie muszę również wspomnieć o IgA sekrecyjnym (IgAs – przeciwciała), które są naszą pierwszą linią obrony przeciwko wirusom i bakteriom. Występują na błonach śluzowych układu trawiennego, moczowo-płciowego, oddechowego. Największa ilość IgA znajduje się na powierzchni jelita cienkiego i grubego. Jednym z podstawowych czynników obniżających IgA sekrecyjne (wydzielnicze) jest stres.

Na indywidualne zdolności trawienne wpływa wiele faktorów: stan mikrobiomu, STRES, przyjmowane leki, występowanie ewentualnych adhezji (zrostów np. pooperacyjnych).

3. Zaburzenia przepływu w jelitach (przyczyny SIBO)

Kolejna przyczyna SIBO jest związana ze zrostami w przewodzie pokarmowym, które są często następstwem przebytych zabiegów operacyjnych (np. cesarskie cięcie, pęcherzyk żółciowy, laparoskopia). Adhezje zaburzają przepływ (przesuwanie treści) w jelitach, co może prowadzić do niedrożności i zastojów. Endometrioza jest także jednym z elementów wpływających na funkcjonowanie jelit.

W przypadku stwierdzonych zrostów wewnątrzotrzewnowych warto rozważyć masaż wisceralny, który rozluźnia narządy wewnętrzne i pomaga przywrócić prawidłowe napięcie w obrębie jamy brzusznej.

4. Farmakologia (przyczyny SIBO)

Przyjmowane leki nie pozostają bez wpływu na nasz organizm i maja wiele skutków ubocznych. Są oczywiście jedną z głównych przyczyn prowadzących do namnożenia bakterii w jelicie cienkim.

Leki:

-Blokery pompy protonowej (IPP) – mogą zmniejszać ilość kwasu solnego w żołądku aż o 90%. Dr Mark Pimentel w opublikowanych w styczniu 2020 roku nowych wytycznych dotyczących postępowania w SIBO stwierdził, iż przyjmowanie prokinetyku wraz z IPP może znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania na SIBO.

-antybiotyki (SIFO, SIBO)

-leki przeciwdepresyjne

-sterydy

-opiaty

-tabletki antykoncepcyjne

-leki stosowane w niedoczynności tarczycy z dużą dawką T4 zaburzają wydzielanie T3 (bardzo istotne ze względu na motorykę w jelicie cienkim)

W przypadku środków farmakologicznych, które mogą przyczyniać się do namnożenia bakterii w jelicie cienki rozwiązaniem jest stopniowe odstawienie leków (pod kontrolą lekarza) lub zamiana na inny preparat.

Leczenie SIBO jest zazwyczaj skomplikowanym, długotrwałym i bardzo indywidualnym procesem. Powodzenie terapii, prewencja nawrotu zależy od zlokalizowania przyczyny, ale także od wielu jednostkowych elementów.

Każdy z nas jest fascynującą indywidualnością (geny, narażenie na toksyny, stresory, styl życia, przebyte choroby, wiek, stan organizmu, CHOROBY WSPÓŁISTNIEJĄCE, gospodarka hormonalna). Napiszę coś bardzo oczywistego: nie ma jednej, uniwersalnej recepty. Manifestacja objawów następuje w wielu przypadkach wtedy, gdy przekraczamy pewien próg wytrzymałości organizmu.

Oprócz głównych przyczyn SIBO warto się zastanowić nad skalą ekspozycji na toksyny, stylem życia (sen, regeneracja), dietą, stanem układu odpornościowego, poziomem stresu (kortyzol wpływa na mikrobiom), aktywnością fizyczną, nawodnieniem.

Literatura:

https://www.researchgate.net/publication/338456163_ACG_Clinical_Guideline_Small_Intestinal_Bacterial_Overgrowth

Treść zamieszczana na stronie www.dietografia.pl ma na celu edukację i przybliżenie zagadnień związanych z wpływem odżywiania na nasze zdrowie. Każdy problem zdrowotny wymaga konsultacji z lekarzem. Pomimo tego, iż informacje zawarte na stronie są rzetelne i wartościowe, Dietografia (Justyna Pampuch) nie bierze odpowiedzialności za sposób wykorzystania przekazanych wiadomości.