Przygotowanie do ciąży – wskazówki

Przyszła mama

Ciąża to stan wyjątkowy pod wieloma względami i powinno się do niego rozsądnie przygotować. Oczywiście zdaje sobie sprawę z tego, że nie wszyscy planują poczęcie z wyprzedzeniem. Jeśli jesteś jedną z tych osób, które świadomie chcą przygotować się do ciąży, to ten wpis jest własnie dla Ciebie:)

Z pewnścią spotkaliście się ze stwierdzeniem, że ciąża to nie choroba. Zgadza się, ale nie ulega wątpliwości, że jest to dosyć specyficzny czas w życiu kobiety ….mężczyny też! Niektórzy porównują ciało kobiety w ciąży do inkubatora (racja). Ja wolę jednak myśleć, że stajemy się wtedy szklarnią, w której są odpowiednie warunki do rozwoju nowego życia. – wszystko musi sprawnie działać. To my stwarzamy te warunki. To od nas zależy zdrowie dziecka i przyszłego dorosłego. Tak, tak! To, że urodzimy zdrowe dziecko, nie oznacza od razu, że będzie to zdrowy dorosły. Dlatego jeśli mamy możliwość świadomego przygotowania się do ciąży, to trzeba z tej szansy skorzystać.

1. Zadbaj o dobry sen

Sen jest niezwykle istotny dla prawidłowej gospodarki hormonalnej. Gdy śpimy, jest zajęte naprawą komórek, regulacją hormonów itd. Wiele hormonów ma cykl dobowy, dlatego zaburzenie jednego hormonu ( zbyt dużo lub zbyt mało) powoduje lawinę reakcji – efekt domina. Jednym z takich hormonów jest leptyna[1], która może wpływać na owulację i przeszkadzać w poczęciu[2]. Nie zapominajmy, że brak odpowiedniej ilości snu, jest czynnikiem podwyższającym stres (kortyzol – pro-zpalne cytokiny, interakcja z innymi hormonami), wpływającym na poziom glukozy, działającym prozapapalnie. Badania pokazują zależność między odpwiednią ilością snu, a regularnymi cyklami menstruacyjnymi oraz trudnościami z zajściem w ciążę[3].

2. Zadbaj o Swoje jelita

Naszą mikroflorę dziedziczymy, tak jak np. kolor oczu. Twoj mikrobiom jest bardzo podobny do mikroflory Twoich rodziców, czy rodzeństwa. W momencie porodu naturalnego mama przekazuje  Swoją florę dziecku. Im jest lepszej jakości (bardziej kolorowa, zróznicowana), tym lepiej dla maluszka. Problemy jelitowe matki to większe ryzyko atopii u dziecka, czy chorób autoimmunologicznych. Zdrowa mikroflora to najlepsza inwestycja w przyszłość dziecka. Co możesz zrobić? Wyklucz produkty (alergeny), które Ci szkodzą,  wyklucz żywność przetworzoną, cukier rafinowany, zadbaj o zwartą ścianę jelita (poczytaj o leczniczym rosole)

, wprowadź żywe kultury bakterii (kiszonki, probiotyki), dokarmiaj mikroflorę (błonnik, prebiotyki – inulina, FOS)

3. Nie bój się tłuszczu

Niech wreszcie ten tłuszcz wróci do łask! Niestety szczególnie kobiety traktują go jako największego wroga. Tłuszcz jest niezbędny do produkcji hormonów. Nasz mózg potrzebuje tłuszczu nasyconego (kwasy SFA). Oczywiście trzeba wyeliminować tłuszcze trans (osadzają się w tkankach, implikują choroby autoimmunologiczne, nowotwory, wpływają bezpośrednio na zdrowie dziecka) i zwiększyć podaż kwasów omega 3 (tran z troby dorsza).

4. Nie odchudzaj się ekstremalnie

Dieta przed ciążą to nie jest dobry pomysł, szczególnie ta uboga w składniki odżywcze. Organizm kobiety podczas ciąży musi działać sprawnie, aby uniknąć potencjalnych zaburzeń. Kilka miesięcy przed poczęciem warto sprawdzić ewentualne niedobory i zregenerować organizm.

5. Diagnozuj

Dziedzictwo – to jest słowo klucz, jeśli chodzi o ciążę. Mama przekazuje wszystko dziecku. Kłopoty mamy oznaczają najczęściej kłopoty dziecka. Dlatego jeśli macie takie możliwości, to zainwestujcie w diagnostykę przed ciążą. Oczywiście zwykła morfologia może dać już pewne wskazówki. Np. podniesione eozynofile mogą oznaczać alergie, czy pasożyty. Można przeprowadzić badania w kierunku alergii pokarmowych lub na początek sprawdzić IgG oraz IgE całkowite. Nawet jeśli mama nie ma żadnych objawów (jest np. nosicielem), to u dziecka może wystapić alergia lub np. atopowe zapalenie skóry. Te najsilniejsze alergeny czyli: soja (fito-estrogen – nie potrzebujemy!), gluten, mleko krowie warto wyeliminować  z diety na kilka miesięcy przed ciążą nawet pomimo braku alergii. Składniki te powodują niepotrzebną stymulację układu odpornościowego, wpływają destrukcyjnie na szczelność bariery jelitowej i w wielu przypadkach działają prozapalnie. Coraz częściej zdarza się także mutacja genu MTHFR – zaburzenia metylacji. Warto się tym zająć przed ciążą jeśli np. istnieją przesłanki (wysoki poziom homocysteiny, kwasu foliowego, witaminy B12)[4] Zrób wywiad w rodzinie w kierunku występowania chorób autoimunnologicznych. Choroby te niestety przechodzą z pokolenia na pokolenie.

Czego jeszcze nie potrzebujesz w ciąży? Oczywiście aktywnych infekcji pasożytniczych, wirusowych czy grzybiczych – wszystkie mechanizmy w organizmie muszą działać sprawnie. Ciąża to nie jest czas na aktywację układu immunologicznego i walkę z infekcjami.

Przeprowadź cały panel tarczycowy czyli TSH, ft3, ft4, anty-Tg, anty-TPO, anty-TRAB. Zdrowa tarczyca to już połowa sukcesu w ciążyJ Pamiętaj, aby działać prewencyjnie. Po porodzie mogą nasilić się objawy np. wcześniej niezdiagnozowego Hashimoto.

6. Nie obniżaj restrykcyjnie węglowdanów

Często powtarzam, że tarczyca lubi węglowodany. Są one niezbędne do wydzielania hormonów tarczycy, a w ciąży zapotrzebowanie na te hormony zwiększa się.  Z tego powodu odpowiednia podaż węglowodanów jest tak ważna w okresie przygotowawczym oraz w ciąży. Zbyt mało węglowodnów, często wyzwala rekację stresową w organizmie.

7. Zadbaj o oczyszczanie organizmu

Detoks to kolejny fundament planu przygotowawczego do ciąży. Podobnie jak w przypadku grzybów, pasozytów i wirusów, warto się zająć oczyszczaniem organizmu przed ciążą. Nie mówię tutaj o głodówkach, czy monoskładnikowych dietach. Oczyszczanie to unikanie toksyn, zanieczyszczeń, wspieranie  i odejmowanie pracy naszym najważniejszym filtrom: wątroba, nerki, płuca, skóra. Toksyny  wpływaja na jakość spermy, więc plan ten powinien także objąć ojca dziecka. Oczyszczanie warto przeprowadzić pod okiem profesjonalisty i konkretną metodę dobrać indywidualnie.

8. Wybierz się do dentysty

To może wydawać się bez znaczenia, ale ja uważam, że dbanie o zdrowe zęby i dziąsła to istotny element przygotowawczy do ciąży. Infekcje, stany zapalne w jamie ustnej mogą być przyczyną produkcji pro-zapalnych markerów, a co za tym idzie przyczyniać się do poronień, przedwczesnych porodów czy stanów przedrzucawkowych[5]. Poza tym wyleczenie ubytków, stanów zapalnych pozwoli uniknąć wizyt u stomatologa podczas ciąży i zbędnego narażania się na promienie rentgenowskie. Prewencja to podstawa!

9. Suplementy

Baza to oczywiście kwas foliowy i omega 3. Co jest ważne? Oczywiście odpowiednia forma kwasu foliowego, czyli folian (aktywna – folate)[6]. Jest to szczególnie ważne dla kobiet z zaburzeniami metylacji, dla których suplement ten w nieodpowiedniej formie będzie toksyczny. Poniżej jest suplement, ktory polecam w okresie przygotowawczym oraz w czasie ciąży:

Zdecydowane warto suplementować omega 3, ponieważ spożycie ryb jest niskie (toksyny), poza tym jesteśmy przeładowani omega 6 (nadmiar działa pro-zapalnie). Można się też wspomóc olejem z wiesiołka lub ogórecznika (kwasy GLA).

Do tego dodałabym jeszcze dobrej jakości probiotyk. Oczywiście to jest taka baza suplementacyjna. Można jeszcze rozważyć inne suplementy, ale to juz zalezy od indywidualnych potrzeb.

10. Dieta

Zalecenia dietetyczne nie są zbyt skomplikowane. Najważniejsze jest to, aby unikać żywności przetworzonej, cukru rafinowanego, pszenicy, tłuszczu trans, dodatków, polepszaczy i wszystkiego co sztuczne. Włącz do Swojego jadłospisu produkty bogate w składniki odżywcze: mięso (z dobrych źródeł), kiszonki (jeśli nie sa dla Ciebie problematyczne), jajka (jeśli nie masz alergii), dobre tłuszcze, omega 3, zielone warzywa, bulion na kościach, owoce, wątróbka (!). Zadbaj o odpowiednią podaż i źródła makroskładników.

11. Stabilizacja gospodarki cukrowo – insulinowej

Zbadaj poziom cukru oraz insuliny na czczo i zmień nawyki żywieniowe. Możesz również zrobić krzywą insulinow0-cukrową, jesli masz podejrzenia insulinooporności. To jest właśnie ten czas. W ciąży stosowanie diety nisko czy średnio-węglowodanowej jest absolutnie wykluczone. Stabilizacja skoków glukozy, czy insuliny zmniejszy ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej, a także ochroni Twojego maluszka[7] przed cukrzycą, niedoborami składników, czy otyłością[8].

12. Zwolnij

No tak, znów o tym stresie będzie. To czasem jest najtrudniejszy element układanki. Łatwiej jest wprowadzić zmiany w diecie niż pozwolić sobie na wyciszenie. Niestety to właśnie stres skutecznie blokuje zajście w ciążę. Utrzymywanie ciągłego napięcia, stanu gotowości staje się wtedy priorytetem, a to z kolei „spycha” inne funkcje na dalszy plan. Niestety jesteśmy bombardowani stresorami: intensywny trening, praca, szkoła, związki, wady postawy, toksyny, zanieczyszczenie powietrza, choroby, emocje, lęki, ale też urządzenia elektroniczne – to wszystko tworzy niebezpieczną mieszankę. Dlatego logiczny chyba wydaje się reset, odpoczynek pozwolenie sobie na relaks. Wyjście na spacer, śmiech, książka, joga, medytacja, fajni ludzie wokół, muzyka, relaksacyjna kąpiel to nie kosztuje wiele, a zysk jest całkiem spory! Tym razem bez wymówek Drogie PanieJ

13. Alkohol, kawa, palenie papierosów

Zaprzestanie palenia i picia alkoholu pozwoli na pozbycie się toksyn, ale także na regenerację wątroby. Jeśli chodzi o kawę, to jest wiele badań, które łączą zbyt duże spożycie kofeiny ze wzrostem ryzyka poronień[9]

14. Druga strona

Na koniec wisienka na torcie: partner, mąż, chłopak. Przygotowanie ojca dziecka jest równie ważne. Toksyny, stres, mikro stany zapalne, tłuszcze trans, alkohol, palenie tytoniu, otyłość może blokować zdolności rozrodcze mężczyzny[10]. Jak zwykle podejście kompleksowe, holistyczne jest ważne.

Jeśli mamy szansę świadomego przygotowania do ciąży, to dlaczego jej nie wykorzystać? Nagroda będzie podwójnaJ Zawsze warto wprowadzać te zmiany pod nadzorem specjalisty lekarza lub dobrego dietetyka.

[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3943486/

[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3693651/

[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4402098/

[4] http://mthfr.net/mthfr-mutations-and-the-conditions-they-cause/2011/09/07/

[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19193203

[6] https://chriskresser.com/folate-vs-folic-acid/

[7] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4290225/

[8] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4179873/

[9] https://www.nih.gov/news-events/news-releases/couples-pre-pregnancy-caffeine-consumption-linked-miscarriage-risk

[10] https://www.nichd.nih.gov/health/topics/menshealth/conditioninfo/Pages/infertility.aspx